چکیده
دانش فقه در احکام، در آستانۀ گذار از عصر اول معرفتشناختی خویش، یعنی دگردیسی فلسفۀ فقهی است. از اینرو میتوان انتظار دومین فصل تحول معرفتشناختی فقه را در عرصۀ میانرشتهایها، از جمله حوزه فقه، خبر و اطلاعرسانی را داشت. مدیریت فقهبنیان فرآیند اطلاعات از جایگاه کاربردی بسیار تأثیرگذاری در اقتدار ملی و دینی برخوردار است. تحقیق بهمدد روششناسی پیشرونده و بازخورندۀ پیشرفت و دو منطق استنتاجی و استنباطی، سه سطح پردازشی الگوی مزبور را در مبانی پارادایمی، سامانۀ احکام، اصول مدیریت فقهبنیان، تبیین نموده و خصوصاً به سطح دوم این پردازش، اهتمام افزونتری میورزد. در فرآیند تولید، توزیع و مصرف خبر، دستیافتن به سامانۀ احکام فقهی محتوا، منبع، مخاطبان و شاغلان حوزۀ خبر و اطلاعرسانی در سطح سامانۀ احکام فقهی که مبتنی بر مبانی پارادایمی شکل میگیرد و مبنایی برای اصول مدیریت فقهبنیان خبر و اطلاعرسانی است؛ از جمله ضرورتهای دستیابی به الگوی فقهبنیان خبر و اطلاعرسانی است. احکام محتوای خبر، احکام منبع خبر، احکام مخاطبان خبر و احکام فقهی شاغلان خبر سرفصلهای تحلیلی این سامانه هستند. ایدۀ ولایت فقیه از ایدۀ ولایت فقه (جریان دانش در مدیریت فرایندهای تغییر) بر میآید و ولایتمندی فقه در گرو اهتمام به استنباط قوانین و احکام کلی همۀ عرصههای رشد و حیات فردی ـ اجتماعی است و بر بنیان ایدۀ ولایت فقه است که رکن معرفتشناخت نظریۀ جمهوری اسلامی یا مدنیت معاصر اسلامی دریافته میشود و جایگاه فقه خبر و اطلاعرسانی و ولایتمندی این فقه در حوزۀ مدیریت اطلاعات و فرآیند اطلاعات آشکار میشود.
کلیدواژگان: محتوای خبر، منبع خبر، مخاطبان خبر، شاغلان خبر، فقه، تفقه در دین، فقه خبر و اطلاعرسانی، ولایت فقیه.
نویسندگان: احمد آکوچکیان و زهرا نجفی.
منبع: فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره ۱۱، شماره ۳۸، آبان ۱۳۹۴.