5:54 بعد از ظهر
16 آذر 1403

اندیشۀ تدبیر راهبردی نظام در بنیان معرفت‌شناختی همان اندیشۀ ترقی است

استاد راهبر گروه پژوهشی مبانی نظری و مطالعات مبنا، حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد آکوچکیان، در جمع هم‌پژوهان این گروه پژوهشی حضور یافت. وی در نشست اخیر خویش با بیان این‌که اندیشۀ تدبیر راهبردی نظام در بنیان معرفت‌شناختی همان اندیشۀ ترقی است تصریح کرد: فرایند گذار به یک نظریۀ جامع‌نگر در باب اندیشۀ اجتهادی دین‌شناختی به‌مثابۀ بنیان نظری ورود به جهان ایرانی بر بنیان ایدۀ نوین دانش تمدنی عبارت است از:

1.مقولۀ تغییر و تحول قابل‌نظام‌یابی مفهومی و روشی در عرصه‌های گوناگون زیستی، روانشناختی و علم‌الاجتماعی است.

جریان اندیشگی دربارۀ تحول خلاق و مقولۀ تغییر از خودآگاهی به تغییر آغاز شده است و در تمامی فرایند اندیشۀ تحول خلاق، مضمون نهایی خردورزی و حکمت تحول خواهد بود. بر بنیان اصل خودآگاهی، بایستی تحول خلاق را در سه عرصۀ زیست‌شناسی، روان‌‌شناسی و علوم اجتماعی پی‌ گرفت: سه مقولۀ سرشت حیات طبیعی، هستی خلاق تا اختیار خلاق و سپس واقعیت اجتماعی در تغییر؛

2.سیر تطور اندیشۀ تحول و ترقی در جهان بشری تا دورۀ تمدنی آغازینْ خاستگاه مفهومی و لابشرطی ایدئولوژیک و نیز میدان معنی‌شناختی تمدنی آن و پس‌از ظهور و گزینش اسلام و سپس دوره‌های پس‌از آن ـ در فرازها و فرودهای تمدنی ـ تا دورۀ معاصرْ قرائت تمدنی دین‌شناختی اندیشۀ مزبور را به دست می‌دهد؛

3.از این تجربۀ اندیشه‌ای، رهسپار فهم درون‌‌زای فکر ترقی می‌شویم. از درون سنت اندیشۀ دین‌شناختی تحول، گفتمان تفقه در دین برمی‌آید. «تفقه در دین» فهمی معرفت‌شناختی از تغییر در بستر آموزه‌های دیانت محمدی است که رهسپار تفسیر و تدبیر تغییر می‌گردد. تفقه در دینْ گفتمان مبنای ورود به اندیشۀ درون‌‌زای ترقی در جهان ایرانی ـ اسلامی است؛

4.نمادهای آغازین کارکرد اندیشۀ تازۀ مدیریت تحقیق و توسعه‌ای و میان‌رشته‌ای دانش در تحلیل و چاره‌جویی چالش‌های معاصر را در انقلاب دوم معرفت‌شناختی عصر جدید می‌توان ملاحظه نمود. این بینش جهانیْ مقدمات شایسته‌ای را با اندیشۀ «مدیریت تحقیق‌ و توسعۀ دانش‌بنیان» در اختیار می‌‌گذارد؛

5.اندیشۀ مبنای نظریۀ جمهوری اسلامی ایران متکفل پاسخ به چالش‌های جهان پیش‌‌رو است. در این مجال و در چشم‌انداز خواهانی بنیادینِ سه‌‌وجهی ما (عرصۀ زیست‌بوم، روان‌‌شناختی و علم‌الاجتماع و آشکارگی آن در عرصۀ هنر) وضعیت چالش‌های جهان معاصر به‌عنوان آخرین قرائت از خواهانی بشری تغییر مرور می‌شود. ملاحظه می‌شود کفۀ چالش‌های راهبردی فصل علم‌الاجتماعی حیات پیش‌‌رو چشم‌‌گیر است.