درون‌زایی اندیشه و تجربۀ پیشرفت

تجربۀ اندیشه و عقیده‌‌پردازی پیشرفت در دورۀ معاصر ـ با تأکید بر نقد مقایسه‌ای با تجربۀ غربی آن ـ با گذار از چند دورۀ گفتمانی به گفتمان توسعۀ دانش‌‌بنیان دست داده است و مبتنی بر دو اصل پارادایمی عقلانیت ابزاری و انسان‌‌گروی و سه برون‌‌داد «دین‌‌پیرایی»، «دولت ـ ملت‌سازی» و «تمدن صنعتی»، گفتمان غالب مدیریت جهان جدید شده است. حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد آکوچکیان با بیان این مطلب در جمع هم‌پژوهان گروه پژوهش‌های نظری و مطالعات مبنا تصریح کرد: درون‌‌زایی اندیشۀ پیشرفت و بدین سان مدیریت تغییرِ برآمده از آن در تجربۀ ممکن جهان اسلامی ـ ایرانی وامدار دو فرایند متبادل نظری ـ اقدامی است؛ یکی فرایند اندیشه‌‌پردازیِ «وجه فلسفۀ هنجارین پیشرفت: مبانی نظری ـ ارزشی» (همان مبانی پارادایمی)، و دیگری فرایند طراحی و راهبری راهبردیِ «وجه توسعه‌‌ای یا کاربردی یا برنامه‌‌ای و عملیاتی الگوی پیشرفت: نقد وضعیت موجود، تبیین وضع ممکن و راهبردهای تغییر به‌سمت وضع مطلوب» (الگوی مدیریت قدرت دانش‌‌بنیان).

وی افزود: تحقق ولایتمندی اندیشۀ دین‌‌شناخت پیشرفت و به این قرار عینیت‌‌یابی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت در تحقق «نظام ولایت فقه در دین و نه فقه احکام» وامدار این اهتمام دووجهی در نظام مدیریت دین‌‌شناخت رشد ـ توسعه است.