منو
چکیده
از چهار مؤلفۀ مفهومی نظام‌وارۀ «نقشۀ جامع اندیشه و دانش دین‌شناخت پیشرفت»، اولین نگاشت، نگاشت ادراکی است که از جمله به چیستی نظام جامع ادراکی معطوف به رشد می‌پردازد. به‌سخنی دیگر، اولین دستۀ پرسش‌ها از «چیستی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت»، پرسش از «خاستگاه ادراکی» آن است:
۱. برای ورود به پرداخت «نقشۀ جامع دانش دینی» از کجا باید آغاز کرد و از چه منظر به دانش دینی نگریست؟
۲. چه تلقی‌ای از دانش دینی می‌تواند خاستگاه ورود به ایدۀ نقشۀ جامع علمی، نقشۀ راه دانش دینی و به‌تعبیری چشم‌انداز تحقیق و توسعه‌ای به دانش دینی باشد؟
این تحقیق بر آن است که دانش بنیان سند چشم‌انداز توسعه ۱۴۰۴، به‌مثابۀ چکیدۀ عینیت‌نگر الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، فصل واسطی از سند راهبردی یا دکترین ملی تحقیق و توسعۀ نظام جمهوری اسلامی و متکای نقشۀ راه و جامع علمی و از جمله نقشۀ راه دانش دینی، همانا تفقه در دین است و بدین‌سان الگوی مدیریت راهبردی تحقیق و توسعه‌ای در چارچوب نظام ولایت فقیه، همانا راهبر به گفتمان تحقیق و توسعۀ تفقه‌محور است. نظام دانشی مبنای «ولایت تحقیق و توسعه‌ای فقیه» همین تفقه در دین است.
پاسخ‌های آغازین این چهار پرسش اینکه:
۱. نفس پرداخت به چندوچون دانش دینی در مثل نقشۀ راه دانش دینی، اساساً پرداخت و کاوش و شناختی درجۀ دوم است که خود در دو وجه نظر سامان می‌یابد:
۱. ۱. معرفت‌شناسی پسینی (apostriorie): یعنی به تاریخ معرفت دینی بنگریم و احکام و قوانین تحول و فرازوفرود تاریخی آن را تحلیل کنیم و دریابیم که اندیشۀ دینی در عرصۀ تحقق تاریخی خویش چه میزان بنیان راهبری تغییر در تاریخ تحولات جهان تمدن ایرانی ـ مسلمانی بوده است؛
۱. ۲. معرفت‌شناسی پیشینی (apriorie): یعنی به تلقی خویش از معرفت و دانش دینی بپردازیم. اینکه دانش دینی، دانش معطوف به آرمان رشد و آیین و کیش نیل به آن و راهبری به‌سوی آن تعریف می‌شود. اندیشۀ دینی، اندیشۀ ترقی و پیشرفت به‌سوی آرمان رشد است.
۲. پرسش‌ها و پاسخ اول در فصل مشترک خویش و دربرآیند خود، «اندیشۀ مبنای دولت دینی» را دارد. اندیشه و دانش مبنای راهبری تغییر، «اندیشه و دانش مبنای دولت دینی» نیز هست. دانش مبنای ولایت و تدبیر جهان، دانش مقصودنظر در «پروژۀ نقشۀ راه دانش دینی» است. خاستگاه ادراکی اصل ولایت و امامت علوی، «نگاشت ادراکی نقشۀ جامع دانش دینی» را توضیح می‌دهد.
کلیدواژگان: اندیشۀ پیشرفت، اندیشۀ دین‌شناختی پیشرفت، تفقه در دین، ولایت فقه، ولایت فقیه، نقشۀ جامع علم.
نویسندگان: احمد آکوچکیان و رضوانه دستجانی.
منبع: دومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ۱۳۹۲.
قم، شهرک پردیسان، بلوار دانشگاه، بلوار شهید مولوی، کوچه دوم، مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد)
کد پستی: 3749113354
تلفن: 32800430-025
نمابر: 32800417-025
ایمیل: m.t.e.roshd@gmail.com