3:53 بعد از ظهر
25 تیر 1404

بازخوانی فکر دینی در مواجهه با رسانه‌های معاصر؛ فقه جامع اجتهادی رسانه

در جهان امروز، رسانه‌ها نه‌تنها ابزار انتقال اطلاعات هستند، بلکه به بازیگران اصلی در شکل‌دهی به گفتمان‌های اجتماعی، فرهنگی و دینی تبدیل شده‌اند. این تغییرات بنیادینْ ضرورت بازخوانی تفکر دینی در مواجهه با تحولات رسانه‌ای را دوچندان کرده است. بر همین اساس، نشست تخصصی «فقه جامع اجتهادی رسانه» با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر احمد آکوچکیان، استاد راهبر گروه پژوهش فقه و حقوق مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) برگزار شد.

دکتر آکوچکیان در این نشست تصریح کرد: «حوزۀ فکر دینی، در دوران معاصر، در گذار از تحول معرفت‌شناختی خویش و در رویارویی با چالش‌ها و پرسش‌های جهان جدید، ناگزیر از بازخوانی خویش در نگرش‌های درون‌دینی و برون‌دینی خود است.» وی هم‌چنین به این نکته اشاره کرد که «اندیشۀ مبنای معرفت‌شناختی فقه جامع اجتهادیِ رسانه در این منظر اندیشۀ معطوف به تغییر یا اندیشۀ دین‌شناخت پیشرفت است که وجه علم‌الاجتماعی آن، در حوزۀ علوم اجتماعی، مورد نظر قرار می‌گیرد و پرداخت خودویژۀ آن از پردازش مبانی نظری و فلسفۀ الگوی هنجاری رسانه آغاز می‌شود.»

در این نشست، محورهای زیر مورد بررسی قرار گرفت:

1.ضرورت بازتعریف چارچوب‌های فقهی و معرفتی برای مواجهه با رسانه‌های معاصر؛

2.تبیین نقش رسانه در شکل‌دهی به هنجارهای اجتماعی و دینی و جایگاه فقه در تنظیم این فرایند؛

3.بررسی مفهوم «فقه جامع اجتهادی رسانه» و تأثیر آن بر الگوهای تصمیم‌گیری در جوامع دینی؛

4.تحلیل روش‌های شناختی و فلسفی برای طراحی یک الگوی هنجاری رسانه مبتنی بر اصول اسلامی.

این نشست تلاشی درجهت پیوند میان دانش‌های دینی و علوم اجتماعی بود و نشان داد که مواجهه با چالش‌های رسانه‌ای نیازمند تفکر اجتهادی پویا و متناسب با تحولات روز است. پژوهش‌های ارائه‌شده در این نشستْ مبنایی برای سیاست‌گذاری‌های آینده در حوزۀ مدیریت رسانه‌های دینی خواهد بود.