دو عرصۀ معرفت‌شناسی فکر دینی

نشست اخیر گروه پژوهش‌های نظری و تحقیقات مبنا با محوریت تحلیل دو عرصۀ معرفت‌شناسی فکر دینی برگزار شد. استاد راهبر جلسه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد آکوچکیان، دراین‌باره گفت: پرداخت به چندوچون اندیشه و دانش دینی در مثل نقشۀ راه دانش دینی اساساً پرداخت و کاوش و شناختی درجه دوم است که خود در دو وجهِ نظر سامان می‌یابد:

1. معرفت‌شناسی پسینی (apostriorie): یعنی به تاریخ معرفت دینی بنگریم و احکام و قوانین تحول و فرازوفرود تاریخی آن را تحلیل کنیم و دریابیم که اندیشۀ دینی در عرصۀ تحقق تاریخی خویش چه میزان بنیان راهبری تغییر در تاریخ تحولات جهان تمدن ایرانی ـ مسلمانی بوده است. در این نگره، به تاریخ فکر دینی می‌‌نگریم که چه میزان ایدۀ پیشرفت‌‌پژوهی خودآگاه آن بوده است.

2. معرفت‌شناسی پیشینی (apriorie): یعنی به تلقی خویش از معرفت و دانش دینی بپردازیم. این‌که دانش دینی دانش معطوف به آرمان رشد و آیین و کیش نیل به آن و راهبری به‌سوی آن تعریف می‌شود؛ اندیشۀ دینی «اندیشۀ ترقی و پیشرفت به‌سوی آرمان رشد» است.