شناخت ساحت‌های وجودی انسان

در یکی از نشست‌های گروه پژوهش علوم انسانی و تحقیقات بینارشته‌ای، جناب حجت‌الاسلام‌والمسلمین احمد آکوچکیان در بررسی یکی از اقسام ساحت وجودی انسان (با محوریت نظام نیازها و فرانیازها، انگیزه‌‌‌ها و فراانگیزه‌‌‌های رشد) گفت:

قسمی از شناخت ساحت وجودی انسانْ شناخت نیازها و فرانیازهای او است. نیروی پیشران آدمی به‌سمت حس و تجربۀ معنی‌داری زندگی، آرمان، هدف و به‌تبع آن، «خواسته‌‌»‌ای است که برای آیندۀ خویش داریم. ترجمان خواهانی آدمی به‌سمت آرمان یادشده همان «انگیزش و فراانگیزش» است که جنبۀ اصیل شخصیت آدمی را توضیح می‌‌‌دهد. آموزۀ یادشده به‌ضمیمۀ این نکتۀ فلسفۀ دینی که خاستگاه تفسیر حقیقت و گوهر دین «نظام انتظارات از دین و نیاز به دین» است روشنگر این منظر تحلیلی است که «دین» الگوی راهبری ساحات وجودی انسان در سمت‌وسوی فرانیازهای رشد دانسته می‌‌‌شود. سطح‌‌‌بندی انواع ادیان از این منظر به‌تناسب تصویر نظام‌‌‌واره‌‌ای است که از نظام نیازها و فرانیازها، انگیزه‌‌‌ها و فراانگیزه‌های رشد، پیشنهاد نموده و روش‌‌‌شناسیِ بر کرسی اقدام نشاندن آن‌‌‌ها را نشان داده است. میدان سامانۀ انگیزه‌‌‌ها و نیازهای خودآگاهِ در دایرۀ عزم‌آمدۀ آدمیْ گزارشگر «ابعاد و ساحت‌‌‌های وجودی مطلوب» اوست. در سامانۀ انگیزه‌های آدمی می‌‌‌توان تصویر انسان خواسته‌شدۀ او را دریافت. نیایش‌‌‌های آل‌البیت(ع) عالی‌‌‌ترین مستند فهم و پردازش نظام فرانیازها و فراانگیزه‌های رشد هستند.