منو
سلسله‌نشست‌های دی‌ماه درس خارج «فلسفۀ اصول و روش‌شناسی فقه دین‌شناخت پیشرفت» با موضوع «بررسی حلقات اصول شهید صدر از وجه نظر فلسفۀ اصول» در مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) برگزار شد.
کفایه‌الاصول مرحوم آخوند خراسانی در مقایسه با سنت پژوهش اصولی پیشینیان خود، یک گام بلند ساختاری در دانش اصول محسوب می‌شود. ساختار مباحث در کفایه از ویرایش فقهی به ویرایش فلسفه اصولی میل می‌کند که این بازبینی در اصول فقه مظفر، سامانی فشرده‌تر و به‌روزتر یافته و به‌ضمیمۀ آن اثر مرجع، نشانگر آغاز رویکرد خودآگاه فلسفۀ اصولی به علم اصول در معرفی این دانش روشی است. حلقات اصول علامه شهید صدر، در گذار از چهار دورۀ فلسفۀ بالنسبه ناخودآگاه اصولی در کتاب‌هایی چون معالم، قوانین، رسائل و کفایه، از آن چشم‌انداز فلسفۀ معرفتی و اندکی روش‌شناخت، به ساختاری فلسفۀ منطقی نزدیک می‌شود. از همین روی در این اثر، تفکیک روشن‌تری میان روش و روش‌شناسی در ادبیات آموزشی ملاحظه می‌شود. البته این تفکیک، همچنان تفسیر روشمند پژوهشی ندارد.
مرسوم نوع کتب اصولی، اهتمام به روش‌شناسی علم فقه است. علامه شهید صدر در انقلاب روش‌شناختی خویش سه اهتمام نوپدید پیشاهنگ دارد:
1. علم اصول را به‌مثابۀ روش‌شناسی تفسیر دین در نمونۀ کاربردی فقه احکام معرفی می‌کند و نوع ساختاری که در سازمان‌دهی مباحث اصولی خویش اعمال می‌کند، ساختاری فرافقهی است؛
2. مبانی منطقی پیشادین‌شناخت پیشنهادی ایشان، تصویری فلسفه اصولی و زمینه‌ساز شکل‌گیری منطق پژوهش استقرائی می‌شود. این مبانی منطقی، امکان پردازش بافت یک نظریۀ درون‌دینی را به‌معرض تحقیق می‌گذارد؛
3. و ساحت مرجع در کارکرد آن روش‌شناسی را در عرصۀ تفسیر پیش روی گذاشته است و با لحاظ برهۀ چالش جهان معاصر اسلامی با مسئلۀ جامع تحول از چشم‌انداز تحول تاریخ، «سنت تاریخی تحول» در قرآن کریم را هدف کارکردی روش‌شناسی خود پیشنهاد می‌کند.
علامه شهید صدر، روشن‌بین ظهور مسئلۀ تحول در جهان جدید است و تا گام روش‌شناسی استنباط الگوی تحول تاریخ، طی طریق می‌کند و اینک در گذار از آن برهۀ مجادلات با تفکر مارکسیستی، به ما روش‌شناسی نظریۀ مکتب تفسیری پیشرفت‌شناخت را معرفی می‌کند.
قم، شهرک پردیسان، بلوار دانشگاه، بلوار شهید مولوی، کوچه دوم، مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد)
کد پستی: 3749113354
تلفن: 32800430-025
نمابر: 32800417-025
ایمیل: m.t.e.roshd@gmail.com