«واقعیت ارتباط در مدل ارتباطی کنش پیشرفت» موضوع یکی از نشستهای گروه پژوهش راهبردی تحقیق و توسعه و مطالعات راهبردی در زمستان 1402 بوده است. دراینباره گفته شد مدل ارتباطی کنش پیشرفتْ واقعیت ارتباط را بخشی از واقعیت کنش تغییر میداند، اگرچه یکسان نمیانگارد. «زبان» وسیلۀ نوعی از ارتباط است که در خدمت فهم متقابل و فضای گفتمانی حاکم بر فاعلان تغییر قرار دارد و کنشگران و فاعلان تغییر در بحبوحۀ فرایند فهم متقابل بهمنظور هماهنگ کردن این کنشها در تکاپوی تحقق مقاصد برگزیدۀ خویشاند. جایگاه مفاهیم مربوط به کنش اجتماعی تغییر (تغییر اجتماعی) به لحاظ مشخص کردن چگونگی هماهنگی در میان کنشهای معطوف به هدف مشارکتجویان مختلفِ فرایند تغییر شناسایی میشود، مثل وفاق اجتماعی دربارۀ هنجارها و ارزشهای ملحوظ در سنتهای برگزیدۀ فرهنگی و جامعهپذیری یا مثل رسیدن به فهم مشترک در فرایند همیاری برای تغییر. دستاوردهای شناختی و تبیینی و تفسیری دادهها و اطلاعات که فرایندهای همیاری و مشارکت فاعلان مزبور بر آنها پایهگذاری میشوند، نمایشگر مکانیسمهایی برای هماهنگ کردن کنش تغییر هستند. «رسانه» ابزار تولید نشانههای تفسیر فرایندهای تغییر گفتمانپردازی مکتب برگزیدۀ تغییر است و الگوی راهبرندۀ آنْ الگوی هماهنگسازندۀ کنش تغییر، زبان تغییر، کنش پیشرفت و گفتمان پیشرفت، درضمن یک الگوی جامع «هست ـ باید» یا الگوی هنجاری است.