چالش جهان معاصر اسلامی و دورۀ گذار آن

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد)، جناب احمد آکوچکیان، در نشست با گروه پژوهش‌های نظری و مطالعات مبنا گفت: جهان معاصر اسلامی ازجمله در مقتضیات معاصری ایران با مسئله‌های وسیعی فراتر از صرف تحولات سیاسی روبه‌رو است. وی افزود: دانش‌های موجود درون‌‌دینی مانند کلام، فلسفه و مانند آن و به‌طور خاص فقه در احکام به‌عنوان زیرساز دانشی مدنیت معاصر و ازجمله نظام جمهوری اسلامی به عرصه آمده‌اند و در عرصۀ بازخوانی معرفت‌‌شناختی خویش نشان داده‌اند که حتی بر فرضِ جمع ‌شدن در یک سامانۀ جامع بدون بازخوانی پیشینی و پسینی بر بنیان اندیشۀ پیشرفت نمی‌توانند دانش ولایتمند تغییر در تفسیر و مدیریت آن باشند. با گذشت پنج‌دهه از آغاز انقلاب اسلامی، هم‌‌چنان فقه در احکام و اجتهاد و مرجعیت مبتنی بر آن داعیۀ تکفل مضمون دانشیِ بنیانِ حاکمیت، دولت ـ ملت و مدنیت معاصر دینی و نظام تحقیق و توسعۀ ملی را دارد و ناتوانی معرفت‌شناختی آن هنوز به‌گونه‌ای رسمی از سوی حوزۀ علمی دینی و مدیریت نظام و نخبگان دانشی حاضر در جاذبیت آن اعلام نگردیده است و معدودی از اهل نظر تنها اشارت‌‌هایی بدان داشته‌اند. نقطۀ سربه‌سری تحولات معاصر و مباحثات درون‌‌معرفتی حد دانش‌های موجودْ نشانه‌های ابتدایی این دورۀ گذار معرفت‌شناسانه را نشان می‌دهند.