اولین نشست کارگاه پژوهشی «سیر اندیشهای ـ سیر مطالعاتی تا کرسی پیشرانی دانش مبنای نظریۀ جمهوری اسلامی» در تاریخ ۱۳۹۲/۱۱/۴ در مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه برگزار شد.
در این نشست، احمد آکوچکیان رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) و راهبر این کارگاه با اشاره به تصادم سه پیچ تاریخی جهان معاصر غرب، جهان معاصر ایرانی و جهان معاصر اسلامی تصریح کرد: برههای که اکنون در آن به سر میبریم برههای است که تعارضهای خواهانی ایجاد الگوی مبنای تمدنی باعث شده است که سه جهان یادشده بیش از آنکه به وجه دانشی مبنایی اهتمام بورزند، بر وجه هویت خویش بایستند؛ به این معنا که در گمانی خطا میاندار معادلات تمدنی که اندیشه بنیان باید شکل بگیرد، تنها فصل هویتی انگاشته شده است. بهعبارت دیگر، امروز روزگار تصادم غرب هویت، اسلام هویت و ایران هویت است و این نکته سبب آن شده است که هویت به نقطۀ بحران تمدنی خویش نزدیک شود. بحران موجود خاورمیانه از این چشمانداز قابلتحلیل است. البته بیش و پیش از آنکه جهان اسلامی ـ ایرانی به این نکته متفطن باشد، غرب بدان دست یافته است.
وی افزود: مأموریت نخبگان اندیشهای پردازش بنیان تمدنآفرین در جهان جدید است؛ به این معنا که دغدغۀ مدنیت معاصر اسلامی ـ ایرانی یک دغدغۀ مدنیتی است. پردازش مأموریت از این چشمانداز، پیشنهاد الگوی ایجاد سومین دورۀ تمدنی جهان اسلامی ـ ایرانی و از چشمانداز بنیان نظری، یعنی نظریۀ مدنیت معاصر، یعنی نظریۀ «جمهوری اسلامی» است.
در پایان جلسه، آکوچکیان مسئلۀ «چیستی فرآیند اندیشهای معطوف به مدنیت معاصر» را مسئلۀ اصلی دانسته، تصریح کرد: این فرآیند اندیشهای معطوف به نظام، سومین دورۀ برآمدۀ تمدنی است.