امنیت اگزیستانسیال

مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) در نشست اخیر گروه پژوهش علوم انسانی و بینارشته‌ای شاهد سخنرانی دکتر احمد آکوچکیان، رئیس این مرکز، بود. وی با محوریت نظریۀ اسلامی هستی‌شناسی امنیت به تبیین نقاط افتراق و اشتراک این نظریه با مکتب فلسفی اگزیستانسیالیسم پرداخت.

دکتر آکوچکیان در این نشست اظهار داشت: برای دریافت روشن‌تر آموزه‌های قرآنی – اوصیایی در زمینۀ امنیت هستی‌شناختی و انسان‌شناختی، نظریۀ اسلامی هستی‌شناسی امنیت می‌تواند به‌عنوان چارچوبی مؤثر برای گفت‌وگوی مقایسه‌ای با مکاتب فکری دیگر، به ویژه اگزیستانسیالیسم، مورد توجه قرار گیرد. وی افزود: اگزیستانسیالیسم به‌عنوان مکتبی فلسفی، خاستگاه تحلیل مفاهیمی چون اضطراب، رنج، معنا و آرامش وجودی است و بر چهار دلواپسی غایی – مرگ، آزادی، تنهایی و پوچی – تمرکز دارد. این مکتب اصول مشترکی برای هدایت انسان‌ها ارائه نمی‌کند و بر انتخاب آزاد فرد تأکید می‌ورزد.

وی با اشاره به ضرورت گذار انتقادی از اگزیستانسیالیسم به‌سمت گفتمان الهی گفت: نقد تطبیقی مکاتب فکری مانند اگزیستانسیالیسم می‌تواند ابعاد تحلیلی جدیدی از نظریۀ اسلامی امنیت را آشکار کند. این تحلیل‌ها مرزهای میان گفتمان سکولار و گفتمان الهی مدیریت تغییر و امنیت دین‌شناختی را روشن‌تر می‌سازد.

این نشست که با حضور پژوهشگران این حوزه برگزار شد، فرصتی فراهم کرد تا ابعاد مختلف گفتمان‌های فلسفی و دینی دربارۀ امنیت و انسان‌شناسی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) با برگزاری چنین نشست‌هایی گامی مؤثر در جهت تعمیق پژوهش‌های بینارشته‌ای و توسعۀ نظریه‌های اسلامی برمی‌دارد.