مدیریت دانش؛ مزیت رقابتی پایدار در گفتمان توسعه‌یافتۀ اسلامی

در چارچوب برنامه‌های علمی مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد)، نشستی علمی با تمرکز بر بازخوانی ظرفیت‌های «مدیریت دانش» در افق گفتمان توسعه‌یافتۀ اسلامی، با مشارکت اعضای گروه پژوهش‌های نظری و مطالعات مبنا و گروه پژوهش تحقیق و توسعه و مطالعات راهبردی و گروه پژوهش گفتمان و هنر برگزار شد.

این نشست با هدایت علمی حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر احمد آکوچکیان، استاد راهبر گروه‌های پژوهشی مرکز، برگزار شد و در آن تلاش شد نسبت میان گفتمان جهانی دانش‌بنیان و افق بومی ـ تمدنی جمهوری اسلامی ایران در زمینۀ مدیریت دانش تحلیل و بازتعریف شود.

در این جلسه، دکتر آکوچکیان با ترسیم تصویری از جایگاه مفهومی مدیریت دانش در عصر دانایی‌محور و زبان گفتمانی آن با تأکید بر عرصۀ تجربۀ هنر تصریح کرد: «گفتمان توسعۀ دانش‌بنیان، امروز به‌عنوان آخرین گفتمان اندیشۀ ترقی، برآیند نهایی فراوری معرفت‌شناختی در اندیشه‌پردازی پیشرفت با نگرش بیرون‌دینی (فلسفۀ دینی) است.»

وی در ادامۀ با اشاره به پیدایش ایده و رشتۀ مدیریت دانش در بستر این گفتمان افزود: «اندیشه و گفتمان یادشده، خاستگاه طرح ایده و گرایش دانشی مدیریت دانش گردیده است و توسعه و پیشرفت در آینده به جوامعی تعلق خواهد داشت که سهم بیشتری از دانش را به خود اختصاص دهند.»

از منظر این نشست، ورود هوشمندانه به گفتمان مدیریت دانش مستلزم درک ظرفیت‌ساز آن برای تحقق مزیت رقابتی پایدار در سازمان‌هاست. در همین زمینه، دکتر آکوچکیان خاطرنشان کرد: «مدیریت دانش اکنون خود را به‌عنوان ابزار کلیدی مدیریت قرن جدید مطرح کرده است و مفاهیم، مدل‌ها، نظریه‌ها و ابزارهایی را در بر می‌گیرد که دستیابی به مزیت رقابتی در عرصۀ جهانی را ممکن می‌سازد.»

در بخش پایانی نشست، بر ضرورت تدوین الگوی بومی‌شده‌ای از مدیریت دانش در افق گفتمان و تجربۀ هنر اسلامی تأکید شد، الگویی که همزمان بتواند پاسخگوی ضرورت‌های دینی، علمی و راهبردی باشد و به ارتقای قدرت نرم و توان حکمرانی دانشی نظام منجر شود.

این نشست نشان داد که آینده به نفع جوامعی رقم خواهد خورد که نه صرفاً مصرف‌کنندۀ دانش، بلکه تولیدکنندۀ دانش راهبردی و دارای نظام مدیریت دانش مبتنی بر اندیشۀ تمدنی خود باشند.